Gerit (Gerard) Colen (jr)

Schepen, Stadssecretaris en Zwanenbroeder OLV Broederschap

De familie Colen was een vooraanstaande Bossche familie die meerdere schepenen en leden van de OLV Broederschap heeft geleverd. Gerit Colen was een zoon uit het tweede huwelijk van de Bossche schepen Gerard Colen (Gerit C. de oude) met Hadewich, dochter van Jan Ceelen en weduwe van Gerrit van de Brugge gen. van Eyck en afkomstig uit Helmond. Hij is rond 1524 geboren (in 1528 wordt gezegd dat hij 4 jaar oud is.¹ Via zijn vader Gherit sr. en zijn grootvader Peter, was hij gelieerd aan andere vooraanstaande Bossche families zoals Back en van Merlaer.
Als Gerardus Colen Helmondensis wordt hij op 12 juni 1545 in Leuven ingeschreven. (Gerit Colen de oude is in zijn laatste levensjaren naar Helmond verhuisd waar hij als rentmeester actief. Hij overleed in 1531. Mogelijk dat zijn vrouw en kinderen daar zijn blijven wonen en komt daar de toevoeging: "Helmondensis" bij de naam van Gerard (Gerit jr.) vandaan).
Gerit jr. financierde zijn studie d.m.v. een beneficie in de St. Jan te 's-Hertogenbosch en als kanunnik in Gorinchem. Hij trouwt tweemaal, eerst met Elisabeth de Coster en de tweede maal met Hermke Hagens. Hij heeft waarschijnlijk geen mannelijke erfgenamen nagelaten, doch enkel vier dochters. Hij was lid, zwanenbroeder, van de OLV Broederschap (B 106). Hij was schepen van 's-Hertogenbosch (1557) en korte tijd rentmeester van de abdij van Berne en sedert 1556 stadssecretaris van 's-Hertogenbosch tot aan zijn dood in 1578.
Stadssecretarissen hadden de leiding over de stedelijke schrijfkamer met meerdere klerken. 's-Hertogenbosch telde vanaf 1500 tot eind 16e eeuw vier secretarissen. De functie van secretaris kan zeker niet als springplank naar de schepenbank worden gezien, wel bestaan er veelvuldig familierelaties tussen secretarissen en schepenfamilies. Gerit Colen behoorde tot de secretarissen die geen academische studie hebben gevolgd, iets wat in 's-Hertogenbosch i.t.t. bijvoorbeeld Leuven, steeds meer voor komt vanaf midden 16e eeuw.

Noten
1.	Schuttelaars, Heren van de Raad (Nijmegen 1998) 361

Bronnen
•	A. Schuttelaars, Heren van de Raad (Nijmegen 1998)
•	Dr. Lucas G.C.M., Van vroomheid naar vriendschap (Zutphen 2012)
•	A.G.J. Mosmans, 'De Bossche stadssecretaris Gerrit Gerrits Colen en zijne afstammelingen in de vrouwelijke lijn' in: Taxandria (1937) 5-7
•	Beelaerts van Blokland, 'Het geslacht van den Bosschen stadssecretaris Gerrit Colen' in: Taxandria (1938) 52-57

Harry Satter, april 2014

Gerit Colen

Geboren 1524'27, overleden 30 oktober of 1 november 1578

Bestuurlijke functies

Schepen 20 juni 1557 - †

Reizen in dienst van de stad

1556 57 58 66 67 68 69 73 76 77

Studie

Immatriculatie Leuven 12 juni 1545

Lidmaatschap van de Lieve Vrouwe Broederschap

Naam: Gerit Colen
Inschrijving:
Overlijden: 1 november 1578
Requiemmis:
Proost:

Bijzonderheden

Hij bekostigde zijn studie met een canonicaat in Gorinchem en een beneficie in 's-Hertogenbosch. In 1554-1555 wordt hij vermeld als rentmeester van de abt van Berne.

Literatuur

ADRIAENSSEN, 'De erfgenamen van heer Ghijsel Back' in: De Brabantse Leeuw 38 (1989) 242, 247-248; BEELAERTS VAN BLOKLAND, 'Nog eens de Bossche familie Pelgrom' in: Taxandria 13 (1906) 56; MOSMANS, 'De Bossche stadssecretaris Gerrit Gerrits Colen en zijne afstammelingen in de vrouwelijke lijn' in: Taxandria 44 (1937) 5-7; MUL, Matricule de l'université de Louvain III-IV (Brussel 1985-1961) IV 304; PB 274v-275r; SP 1378 321r, 1394 365v; VAN SASSE VAN YSSELT, De voorname huizen en gebouwen van 's-Hertogenbosch, alsmede hunne eigenaars of bewoners in vroegere eeuwen I-III ('s-Hertogenbosch 1911-1914) I 266; VAN SASSE VAN YSSELT, De voorname huizen en gebouwen van 's-Hertogenbosch, alsmede hunne eigenaars of bewoners in vroegere eeuwen I-III ('s-Hertogenbosch 1911-1914) II 130; VAN SASSE VAN YSSELT, 'De Oirschotse tak der familie Beelaerts' in: Taxandria 9 (1902) 62.

A. Schuttelaars, Heren van de raad. Bestuurlijke elite van 's-Hertogenbosch in de stedelijke samenleving 1500-1580 (Nijmegen 1998) bijlage 3

B.v.B., 'Het geslacht van den Bosschen stadssecretaris Gerrit Colen' in: Taxandria (1938) 52-56

Lucas G.C.M. van Dijck, Van vroomheid naar vriendschap (2012) 213

L.P.L. Pirenne, 's-Hertogenbosch tussen Atrecht en Utrecht (1959) 13, 13n, 23, 27, 32, 33, 40, 59, 79, 92, 103, 130n

L.P.L. Pirenne en W.J. Formsma, Koopmansgeest te 's-Hertogenbosch in de vijftiende en zestiende eeuw (1962) 66, 66n

Alph. G.J. Mosmans, 'De Bossche stads-secretaris Gerrit Gerrits Colen en zijne afstammelingen in de vrouwelijke lijn' in: Taxandria (1937) 5-7

A. Schuttelaars, Heren van de raad (1998) 168, 189n, 197, 311, 361, 362, 396, 456

Gerit Colen

1524'27 - 30 oktober of 1 november 1578

Gerit (Gerard) Colen (jr)

Gerit Colen

Bestuurlijke functies

Reizen in dienst van de stad

Studie

Lidmaatschap van de Lieve Vrouwe Broederschap

Bijzonderheden

n: vermelding in een voetnoot

Op deze pagina